Роздум перад
сном
ЛЮДЗІ -- ЗЛЫЯ? ЦІ
ДОБРЫЯ?
Часта можна пачуць, што людзі зараз сталі больш злымі,
зайздрослівымі, меркантыльнымі, не здольнымі на спагаду, спачуванне, дапамогу,
міласэрнасць – не тое, што калісьці, калі і цукар быў саладчэйшы, і вада
макрэйшая, а галоўнае – мы маладзейшыя…
Аднойчы мы нават паспрачаліся з гэтай нагоды з адной маёй
знаёмай – дарэчы, жанчынай вельмі харошай, якой давялося зведаць нямала бяды і
крыўды ў сваім жыцці -- і не растраціць пры гэтым дабрыні і спагады да іншых.
--Пагадзіцеся, дрэнных людзей у свеце больш, чым добрых, --
пераканаўча заявіла мне знаёмая.
Я падумала… Узгадала тых, хто мне дапамагаў у цяжкія
моманты майго жыцця ці ў звычайным будзённым жыцці, не патрабуючы нічога
ўзамен… І не пагадзілася са сваёй візаві…
Канешне, і мяне “білі”: словамі -- як камянямі, ды так,
што зямля з-пад ног сыходзіла і неба аўчынкай здавалася. І мне здраджвалі тыя, каго
я даверліва пускала ў сваю душу. І мяне крыўдзілі -- балюча і незаслужана. І
мне прыпісвалі ўчынкі, якіх я не рабіла, словы, якіх я не гаварыла, думкі і
пачуцці, якіх ніколі не было ў маёй галаве і ў сэрцы.
Але нашмат больш на маім жыццёвым шляху было іншых
сустрэч – і чамусьці помняцца менавіта яны, нядаўнія і далёкія… Напэўна, я
шчаслівы чалавек, бо мне заўсёды шанцавала на добрых людзей -- і ў асабістым
жыцці, і ў прафесійным, і ў грамадскіх справах. Не хопіць не тое, што аднаго
артыкула, але і ўсёй газеты, каб узгадаць іх усіх – тых, хто дапамог у лёсавызначальныя
моманты ці прамільгнуў на небасхіле майго жыцця добрай знічкай, пакінуўшы
светлы след у памяці і ў душы. Хоць вельмі хочацца – хоць бы для таго, каб
сказаць дзякуй гэтым добрым людзям і нагадаць ім, што я памятаю і цаню тое, што
яны для мяне зрабілі…
Але мая суразмоўца не збіралася так лёгка здаваць пазіцыі
ў нашай прынцыповай спрэчцы – і стала прыводзіць важкія аргументы і прыклады з
жыцця ў пацвярджэнне сваёй высновы аб тым, што людзі зараз злыя, зайздросныя і
меркантыльныя.
Расказала пра суседку, якая купіла на распродажы ў крэдыт
норкавае футра – марыла пра яго ўсё жыццё, і вось хоць на схіле гадоў вырашыла
мару спраўдзіць. А родзічка затым на чым
свет праклінала яе за такі легкадумы ўчынак: маўляў, нашто ёй тое футра на
старасць, лепш бы дзецям ці ўнукам грошы аддала. Каб было зразумела: дзеці ў
той жанчыны даўно ўжо дарослыя, самастойныя, забяспечаныя, а маці іх– яшчэ не
старая жанчына, хоць і выйшла нядаўна на пенсію. І ўжо ж, вядома, не клопат пра
чужых дарослых дзяцей і ўнукаў, якія не ведаюць, куды цацкі складваць, не даваў
спаць той родзічцы, а, як вы разумееце, звычайная махровая зайздрасць, бо даўно
вядома, што няма звера страшнейшага, чым жаба…
Узгадала знаёмая і
сумную гісторыю сябра іх сям’і, які шчодра, не лічачыся ні з часам, ні з
грашыма, дапамагаў, калі ў іх сям’і здарылася няшчасце -- і не толькі ёй адной,
а ўсім, хто побач, хто меў патрэбу. А затым сам трапіў у бяду – і як гэтаму, не
хаваючыся, радавалася іх агульная знаёмая, якая сама неаднаразова карысталася
дабрынёй таго чалавека.
Гісторыю двух братоў расказала: у аднаго -- дыхтоўны асабняк
і кватэра, а другі жыў з бацькамі ў іх хаце. А як бацькоў не стала, старэйшы і
разумнейшы, які ў свой час “падмітусіўся”, каб перааформіць тую хаціну на сябе,
выставіў малодшага за дзверы: я, маўляў, не вінаваты, што ты такі лох, за ўсё
жыццё сабе кута не прыдбаў…
Ды што там – кожны, напэўна, зможа прывесці не адзін і не
два прыклады з асабістага вопыту ці з жыцця знаёмых і родзічаў, калі адказам на
добрыя словы і справы была брудная лаянка і чорная няўдзячнасць; калі не проста
зайздросцілі, а здраджвалі, прычым самыя блізкія – сябры, радня, калегі…
Але скажыце – вы толькі такія прыклады памятаеце? А
іншыя, калі дапамаглі, выручылі, падтрымалі – узгадаць не можаце?
Калі так, то, мусіць, і праўду меў рацыю скептык, які
гаварыў: “Сто разоў дапаможаш – забудуцца, аднойчы не зможаш – запомняць на ўсё
жыццё”.
І потым, калі мы – тыя, хто дружным хорам жаліцца адзін
аднаму на людскую зайздрасць, няўдзячнасць, карыслівасць, сцвярджаючы, што
людзі зараз злыя і дрэнныя… Словам, калі мы ўсе такія добрыя, шчырыя, шчодрыя –
то хто ж тады яны, іншыя? Ці мо яны таксама недзе з некім у гэты час
абмяркоўваюць і асуджаюць нас, узгадваючы, як і мы з вамі, не тыя сто выпадкаў,
калі дапамаглі, а той адзіны, калі адмовілі…
…Не пераканала мяне знаёмая ў тым, што злых, чэрствых,
бяздушных людзей на свеце больш, чым добрых і спагадлівых.
А вас? Вы,
шаноўныя чытачы, на чыім баку ў гэтай спрэчцы? Вы як лічыце – добрых людзей
больш у свеце ці дрэнных?
Ніна
РЫБІК