РАЗЫНКІ І ПЯРЧЫНКІ

      Гэта толькі здаецца, што наша жыццё аднастайнае і шэрае. У кожным дні ёсць нешта прыемнае, прыгожае, а калі і адмоўнае, то ўсё адно - карыснае для асабістага развіцця. Каб зразумець гэта, проста трэба расплюшчыць вочы, глядзець не пад ногі, а навокал. Навострыць вушы і слухаць. Знаходзіць свае “разынкі” сярод будзёных спраў. Адчуваць, як атуляе нябачная энергія Космасу наваколле, уліваючыся ў нашы целы і душы зямнымі радасцямі.

Мемуары на развітанне (апавяданні)

Крыж у лясным гушчары (навела)

   У той дзень, калі я вырашыла, што сваю жыццёвую місію выканала з ліхвой, стомлены анёл-ахоўнік склаў свае крылы, патрапаныя ў маіх бясконцых вандроўках, поўных рызыкоўных прыгод і бесперапынных пошукаў ісціны. Больш ён не ляцеў навыперадкі з маімі марамі і памкненнямі, падсцілаючы саломку там, дзе я магу паваліцца, і не перакрываючы бураломам дарогу, якая вядзе да багны. Час ад часу ён па старой звычцы пасылаў нейкія знакі перасцярогі ў сны, што трывожылі маю свядомасць няпэўнымі вобразамі і страшылкамі. Мог пракрычаць дзікім голасам балотнай птушкі або скінуць яркі метэор з начнога неба, папярэджваючы пра небяспеку. Але рабіў гэта ўсё радзей і радзей, пакуль супакоены не заняўся сваёй любімай справай: ляпіць скульптуры з нябесных аблокаў.

   Мой анёл-ахоўнік спачываў на пышных аблоках сіняга вераснёўскага неба, грэючыся ў цёплых аксамітных промнях восеньскага сонца, калі я, збіраючы грыбы ў незнаёмым лесе, забылася пра асцярожнасць, адыходзіла ўсё далей і далей ад старой дарогі... чытаць...

За мяжой аседласці, на мяжы Сусвету

   Кульбака-паэта, Кульбака-празаіка і драматурга ведалі і любілі ў Мінску, Маскве, Варшаве, Вільні, Коўне, Адэсе, Берліне, нават у далёкім Брукліне. Любілі і паважалі за яго неардынарную творчасць, за жыццялюбства, за талент педагога і наватара. Яго творчае жыццё ад першага апублікаванага верша “Зорачка” і да апошняй п’есы ахоплівае толькі два дзесяцігоддзі. Творы Машэ Кульбака перакладзены на беларускую, літоўскую, польскую, нямецкую, англійскую, французскую мовы.

   Яго забілі і доўгі час хавалі гэта, выкрэслілі яго імя, спалілі кнігі. Толькі, як вядома, рукапісы не гараць, а надрукаванае і выдадзенае - тым больш. Аднаму Богу дадзена права вырашаць, якім творам жыць, а якія павінны знікнуць. ....чытаць...

Я НАРАДЗІЛАСЯ Ў КАЗЦЫ…

Я нарадзілася ў казцы. Яе насельнікі прыклалі шмат намаганняў, каб задаволіць маю дзіцячую смагу дзівосаў, каб загартаваць маю свядомасць ад наступстваў рэзкіх перападаў тэмпературы энтузіязму ў грамадстве, каб прышчапіць вакцынай народнага гумару мой густ, прывіўшы імунітэту трываласць супраць усяго нізкаякаснага, шкоднага для душы і псіхікі. Казка існавала не на нейкай пэўнай тэрыторыі, а ў вымярэннях часу. Таму і мая малая радзіма – не гістарычная Віленшчына, працятая вірлівай Вяллёй, а паралельны свет, што існаваў па-над гэтымі тэрыторыямі з іх этнічнымі лучнасцямі, хутарамі, дзяржавамі. Цудоўны свет, нават Сусвет, маёй казачнай Бацькаўшчыны быў знітаваны сотнямі ручаёў, рачулак, рэк, што імкнуліся да сваёй сталіцы, - Вяллі, якая насамрэч выконвала ролю культурнага, эканамічнага, навуковага, гандлёвага цэнтра. ....чытаць...

ЗБІГНЕЎ ЖАКЕВІЧ ПРА СМАРГОНШЧЫНУ

   ....Не трэба мець вялікага таленту, каб проста расказваць пра тыя ці іншыя дзеі, здарэнні, выпадкі. Для таго чалавек і надзелены ўменнем размаўляць, каб даносіць інфармацыю да іншых з дапамогай слоў маўлення. Не спатрэбіцца геніяльных здольнасцей, каб словамі апісаць вусна ці пісьмова як падзеі, так і абстаноўку або свае ўражанні ад убачанага. І толькі ўвасобленыя ў слове пачуцці – вось той крытэрый, якім, на маю думку, вымяраецца ўзровень таленавітасці і адоранасці пісьменніка. .. чытаць...

Музей для дваіх:
“Хіба на вечар той можна забыцца…”

   Адразу шчыра прызнаюся, што да ўсялякіх замежных “імплантантаў” у нашу нацыянальную культуру стаўлюся без асаблівага энтузіязму. Таму з пэўнай доляй іроніі паўдзельнічала ў конкурсе да Дня закаханых, абвешчанага мінскім літаратурным музеем Пятруся Броўкі. Проста была даволі працяглая рэпрыза паміж мерапрыемствамі і справаздачамі з іх у газету, і я вырашыла крыху павесяліць музейных работнікаў, даслаўшы ім, як таго патрабавалі ўмовы конкурсу, наш з мужам фотаздымак і верш Броўкі з адпаведным зместам да яго.....

чытаць...

СВЕТ У КАНЦЫ ТУНЭЛЯ

   Шаноўны карэктар або рэдактар, калі вы паспяшаліся перакрэсліць у маім загалоўку слова “свет” і замяніць яго на “святло”, то аднавіце, калі ласка, першы варыянт. Таму што насамрэч я маю на ўвазе не электрамагнітнае выпраменьванне, успрымаемае чалавечым вокам, а філасофскае паняцце ўсяго існага, напрыклад, быццё чалавека. Каб зразумець ход маёй думкі, трэба прачытаць творы з новай кнігі Ніны Рыбік “Скрыжаванні”. Кніга пра жаночыя лёсы, але прачытаць яе будзе цікава і мужчынам, таму што аповесці і апавяданні з яе, наогул пра асабістыя стасункі, пра памылкі юнацтва, пра расплату за свае грахі і глупствы, пра імкненне да шчаслівага жыцця. Надзея на шчасце вядзе герояў кнігі праз змрочны тунэль здрад, расчараванняў, беднасці, душэўных страт у новы свет, які існуе паралельна з пакутлівым шляхам, але выйсце з якога - толькі ў канцы тунэля. ....чытаць...

ЖЕНСКАЯ ТЕРРИТОРИЯ

Ці патрэбна нам сёння “Вайна і мір”?

   Такое сабе нават уявіць немагчыма, таму што такога не можа быць наогул. Тым не менш, паспрабуйце сабе ўявіць, што прафесію …, напрыклад, урача абвясцілі не прафесіяй, а хобі - захапленнем нейкай часткі грамадзян, што маюць сярод іншых сваіх талентаў і схільнасцей прыроджаныя ці набытыя з цягам часу здольнасці ў лекаванні людзей..чытаць...