Руль Уладзімір Валяр’янавіч

     Нарадзіўся  03.09.1953 года ў в. Матылі Шчучынскага раёна Гродзенскай вобласці. Паэт, празаік. Член СПБ. Сярэднюю адукацыю атрымаў у Першамайскай  СШ гэтага ж раёна ў 1970г. У 1975г. закончыў Беларускі інстытут механізацыі сельскай гаспадаркі, а ў 1992г. Мінскі дзяржаўны педінстытут імя А.М.Горкага. Працаваў інжынерам-электрыкам у калектыўных гаспадарках Шчучынскага і Воранаўскага раёнаў, інструктарам аргаддзела Воранаўскага РК КПБ, сакратаром партарганізацыі мясцовага калгаса “Светлы шлях”. З 1987г. па 1995г. выкладаў гісторыю спачатку ў Енчынскай базавай, а затым у Нацкай сярэдняй школах Воранаўскага раёна.  З 1995г. па 2001г. – індывідуальны прадпрымальнік. З пачатку 2001 года працуе над вырашэннем праблемы годнага ўшанавання слынных постацяў у беларускай, літоўскай і польскай гісторыі Тэадора, Людвіка, Станіслава (Осцік)-Нарбутаў, Вандаліна Шушкевіча і Пятра Врублеўскага на іхняй гістарычнай радзіме – сучасным Нацкім сельсавеце Воранаўскага раёна.           

   Вершы і артыкулы Уладзіміра Руля, пачынаючы з 2000г., друкуюцца ў мясцовых і рэспубліканскіх выданнях.  Лаўрэат конкурсу “Серебряные строки», праведзенага газетай “Белорусская нива” у 2004г. Выдаў зборнік вершаў  “На зорных шалях вечнасці”, за якую атрымаў дыплом першай ступені на рэспубліканскім конкурсе, прысвечаным 125-годдзю з дня нараджэння Я. Коласа ў Мінску.У 2009 годзе выдаў кнігу “Пра Нарбутаў моўлю я слова…”. Жыве ў в. Нача  Воранаўскага раёна Гродзенскай воласці.

 

 

                             РАЗВІТАННЕ МАРЫЛІ З АДАМАМ

                      

 

У месяца навідавоку,

Пад сумнай аховай старых

Бярэзін, ахутаных змрокам,

Стаялі яны ўдваіх…

 

       Ён мовіў:"Марыля, ты – фея

       З майго каляровага сну!

       Заўсёды мяне разумееш,

       І я цябе толькі адну

 

Кахаю глыбока і шчыра –

Так, як анікога раней.

З табой я – музыка. Ты – ліра!

Здаецца, што вось-вось кране

 

       Рука мая чуйныя струны,

       І гукаў дзівосная плынь

       Нас двух, быццам лебедзяў юных,

       З сабою памкне ўдалячынь.

 

У промнях бліскучага сонца,

На зайздрасць астатнім усім,

Мы будзем кружыцца бясконца,

Спяваючы любасны гімн.

 

                      ***

… Пакінуўшы тлумнае Коўна

Не з'ехаў я ў Прагу ці Рым,

Каб сёння ў гаёчку чароўным

Укленчыць прад ценем тваім.

       Ліцьвінская Муза, табою

       Гармонія ў вершах маіх

       Асвечана з сілай такою,

       Што цягнуцца людзі да іх,

Шукаючы ў строфах, сюжэтах

Разгадку адной з таямніц:

Імя прыгажуні, апетай

Мелодыяй звонкіх крыніц!

 

       Паўторанай мной у надзеі,

       Што станеш аднойчы маёй.

       Марыля, ды гэтым Табе я

       Псаваў ужо ўзімку настрой…

Аб той пілігрымцы ва ўлонне

Вясковай ідыліі – зноў

Спяваў сёння ля Беняконяў

Дуэт маладых салаўёў".

 

                       ***

Яна ўсміхнулася з болем:

"О, любы рамантык ты мой,

Мяне ты не зможаш ніколі

Назваць у касцёле сваёй…

 

  Хаця я так рада сустрэчам

  І мілым хвалюючым снам"…

  "Марыля!.." – "Не трэба пярэчыць

  Маёй горкай праўдзе, Адам!

 

  Успомні хутчэй, калі ласка,

  Як бегла я прэч з усіх ног

  Ад мноства сваіх абавязкаў,

  Адрынуўшы гонар і доўг.

 

Забыўшыся спрэс на варункі,

Якія для шляхты – закон,

Дарыла табе пацалункі,

Узвёўшы распусту на трон!

 

 

  Скажу й аб галоўным разліку,

  Што робіцца сэрцам маім:

  Не станеш ніколі вялікім

  Пакуль не разлучышся з тым,

 

Што нас надарэмна яднае.

… Зрабі найгалоўнейшы крок –

І слава твая залунае,

Засвеціцца ярка здалёк!"

                    ***

"Ах, досыць, Марыля! Паслухай:

Сягонняшні твой маналог

Напоўніў мяне моцнай скрухай

І горыччу злой, далібог.

 

Скажы мне: навошта так строга

Ты судзіш-караеш сябе?

Мо, лепей папросім у Бога,

Каб ён у тваёй барацьбе

 

Між доўгам і нашым каханнем

На бок узаемнасці стаў…"

–"Не. Не, мой Адам, патуранне

Граху ёсць найгоршая з спраў!

 

Даруй мне, каханы, адмову,

Але болей я не змагу

Казаць табе мілыя словы,

Бо я іх цяпер берагу

 

Для графа, які прабачае

Маё захапленне табой,

І нашы сустрэчы у гаі,

Відаць, лічыць фліртам-гульнёй.

Не бач ува мне ашуканку:

Апошні раз дзеля дабра

Цалую цябе, як каханка,

І першы разок, як сястра".

                      ***

"Ну, што ты зрабіла, Марыля ,

 згасіушы нашчэнт свой запал?!

Сюды я ляцеў як на крыллях –

І вось ён: няўцешны фінал!"

 

(Міцкевіч замоўк на хвіліну

Дарэшты расстроены тым,

Што любая сэрцу жанчына

Ў гайку развіталася з ім,

      

Відаць назаўжды, не іначай.

А ён? Ён падобны зыход

Калісьці, магчыма, прадбачыў,

А, можа быць, наадварот:

 

Ніколі не браў пад сумненне

Уплыў на яе сваіх чар,

А тут, атрымаў у імгненне

Занадта вялікі удар.)

 

"Марыля, я ў суме. Я – ў горы.

Я раптам адчуў сапраўды

Самога сябе цяжка хворым…

А ты адыходзіш? Куды?!

 

Застанься. Прашу. Заклінаю!"

"Адам! … Я … пабегла … дамоў!"—

Азваліся рэхам у гаі

Сем гэтых пакутлівых слоў.

               

 

 ***

"О, божа, які я няшчасны –

Шаптаў ён уночы адзін –

Яна толькі зоркай нязгаснай

Над сеткай маіх пуцявін

 

Для іншага свеціць і будзе

Свяціць яшчэ многа гадоў.

І лёс мой яе не адсудзіць,

Не вырве з сямейных акоў".

 

"Міцкевіч, які ж ты шчаслівы, –

Рашыў нема цэлы Сусвет, 

Ў табе ж-жа адкрыўся надзіва

Усім геніяльны паэт!!!

 

Паслужыць твой талент зайздросны

Нябёсам, Айчыне, сябрам…,

А ў гонар яго мудрай хроснай –

Ствары у паэзіі храм.

 

Каб непераймальным узорам

Ён быў для шматлікіх калег,

Каб час у ім з ціхай пакорай

Імгненна спыніў хуткі бег.

 

Каб не наракала, не кпіла

Марыля з майстэрства твайго…"

"Мой Бог, безумоўна, па сілах

Мне ўзняць для Багіні яго!"